Türkçe
Bir insanın gülümsemesini olumsuz anlamda etkileyen en önemli faktörlerden bir tanesi de şüphesiz ki ayrık diş problemidir. Ayrık dişler, kişinin kendine olan özgüvenini negatif olarak törpüleyebileceği gibi, ardında yatan daha ciddi problemlerin de göstergesi olabilir. Ayrık dişlerin sebepleri nelerdir, neden oluşur ve ayrık dişler için çözüm önerileri hangileridir; hepsi bu yazımızda sizi bekliyor.
Ayrık Diş Nedir?
İsminden de anlaşılacağı üzere ayrık dişler, iki diş arasında istenmeyen bir boşluğun oluşması anlamına gelir. Ayrık diş, doğuştan gelebilen bir sorun olabileceği gibi sonradan oluşan bir problem olarak da karşınıza çıkabilir. Ayrık dişlerin oluşturduğu boşluklar, ağzın herhangi bir bölgesinde oluşabilir, ancak ön dişlerde boşluk oluştuğu zaman çok daha göze batar hale gelir.
Ayrık diş problemi, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde meydana gelebilecek bir sorundur. Çocuklarda ayrık diş, çoğunlukla süt dişleri döküldüğünde ve yerlerine kalıcı dişler geldiğine meydana gelmektedir.
Eğer siz de ayrık dişlerinizden şikayetçiyseniz, yazımızın devamında önerdiğimiz ayrık diş tedavisi yöntemlerini değerlendirerek bu endişelerine bir son verebilirsiniz. Ayrık diş düzeltme metodlarına geçmeden önce ise ayrık dişlerin oluşma sebeplerine yakından bakmak gerekir.
Ayrık Dişlerin Meydana Gelmesindeki Sebepler Nelerdir?
“Ayrık diş nasıl kapatılır?” sorusunun cevabı, her şeyden önce ayrık dişlerin meydana gelmesini tetikleyen sebeplerde saklıdır. Ayrık dişlerin meydana gelmesinde tek bir etmenin etkili olduğu söylemek mümkün değildir; zira bu tip bir ağız ve diş sağlığı problemi ile karşılaşmanıza neden olabilecek birden fazla faktör bulunmaktadır. Ayrık diş neden olur, gelin hep birlikte bakalım.
– Bazı insanlarda ayrık dişler, çene ebatları ve diş boyutları ile alakalıdır. Eğer dişleriniz, çene kemiğiniz için fazla küçük ise ister istemez aralarında boşluklar oluşabilir. Bunun sonucunda dişler birbirinden uzak lokasyonlarda konumlanır ve ayrık diş problemi meydana gelir. Dişlerinizin ve çene kemiğinizin ebatları ise tamamen genetik olarak belirlenen bir durumdur; bu yüzden de ayrık dişler, kalıtsal bir özellik haline gelebilir.
– Diastema da denilen ayrık diş sendromu, ön iki dişiniz ve diş eti hattınız arasında meydana gelebilecek aşırı diş eti büyümesi sonucunda da kendine gösterebilir. Bu aşırı büyüme, iki ön diş arasında ayrılığa sebep olarak bir boşluğun oluşmasını sağlar.
– Bazı kötü alışkanlıkların da diastemaya yol açabileceği, çeşitli araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır. Baş parmağını gereğinden fazla ve gereğinden uzun zaman boyunca emen çocuklarda ayrık diş sendromu meydana gelebilir. Bu kötü alışkanlık, emme hareketinin ön iki dişe fazlasıyla baskı oluşturmasına ve bu iki dişin birbirinden ayrı lokasyonlara doğru itilmesine sebebiyet verebilmektedir.
– Yaşça daha büyük çocuk ve yetişkinlerde ise ayrık diş bozukluğu, yanlış yutkunma reflekslerinden dolayı doğabilir. Normal şartlar altında yutkunma esnasında dil, kendini ağzın üst bölgesinde konumlandırmalıdır, ancak yutkunma refleksi bozukluğu söz konusu olduğunda dil, ön iki dişe baskı yapar ve bu baskı da o iki ön diş arasında zaman içerisinde bir boşluk oluşturur. Diş hekimlerinin “dil itimi” olarak bahsettiği bu süreç, ilk etapta zararsız bir refleks olarak gözükse de ayrık diş gibi istenmeyen sonuçları beraberinde getirebilir.
– Diastemanın oluşabileceği bir diğer durum ise diş eti rahatsızlıklarıdır. Özellikle diş eti enfeksiyonu söz konusu ise meydana gelen şişkinlik, sadece diş etlerine değil, aynı zamanda dişlere destek sağlayan diş eti dokusuna da zarar teşkil eder. Önce ayrık diş belirtileri ile başlayan bu durum, zaman içerisinde diş kaybına bile yol açabilir.
– Özellikle arka bölgedeki diş çekimini takiben, çekilen dişin ön ve arkasındaki dişler çekim boşluğuna doğru kayabilir. Eğer eksik dişin yerine protetik tedavisi yapılmazsa, zaman içerisinde dişlerin aralarında boşluklar meydana gelebilir.
Şimdi de gelin, ayrık diş kapatma işlemlerine daha yakından bakalım.
Ayrık Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ayrık diş tedavisine başlamadan önce, az önce de belirtmiş olduğumuz gibi, ayrık diş tedavisini gerektiren sebeplerin iyiden iyiye tespit edilmesi gerekir. Bu tespit sağlandıktan ve resmi tanı konulduktan sonra ayrık diş tedavisi için başvurabileceğiniz birden fazla yol vardır.
* Ayrık Diş İçin Diş Teli (Ortodonti Tedavisi)
Söz konusu ayrık diş tedavileri olduğu zaman akla ilk gelen tedavi yöntemi elbette diş telleridir. Bu tedavi, metal ya da şeffaf diş telleri ile yapılabildiği gibi, kişinin diş yapısına bağlı olarak şeffaf plaklar ya da damaklık ile de yapılabilir. Hangi malzeme kullanılırsa kullanılsın, uygulanan aparat, ayrık dişlerin belirli bir zaman dilimi içerisinde birbirine yakınlaşmasına ve olması gereken konumuna geri gelmesine vesile olur. Damaklık, plak ya da diş telinin uyguladığı, makul düzeydeki baskı, birkaç aylık bir süre içerisinde dişleri eski konumuna getirir. Özellikle dişçilikte baş gösteren teknolojik iyileştirme ve geliştirmeler sonucu, ayrık dişlerde uygulanan ortodonti tedavilerinde görünmez diş teli gibi estetik yöntemler kullanmak da mümkündür. Elbette hangi diş telinin kullanılacağına alanında uzman olan diş hekimimiz karar verecektir.
* Bonding Yöntemi
Ayrık diş tedavisinde etkili olan bir diğer yöntem de bonding tedavisidir. Özellikle diş teli ya da damaklık kullanmak istemeyen kişiler, daha kozmetik ve daha hızlı bir çözüm olan bonding yöntemine başvurabilmektedir. Ön ayrık diş tedavisinde de sıklıkla tercih edilen bu yöntem, uygulaması oldukça kolay bir yöntem olarak bilinir. Diş çürükleri tedavisinde kullanılan kompozit malzemeler, ayrık diş dolguları olarak görev alırlar ve dişlerin enine genişlemesine (ya da bazı durumlarda boyuna uzamasına) vesile olurlar. Bu şekilde diş rengi ile uyumlu olan kompozit dolgu, dişlerde yer alan ayrıkları kolaylıkla kapatabilmektedir. Eğer bonding yöntemini kullanarak ayrık diş tedavisi ne kadar sürer diye merak ediyorsanız, bu yöntemin yalnızca 30-60 dakika kadar kısa süreli bir işlem olduğunu da belirtmiş olalım.
* Lamine Uygulaması (Porselen Diş)
Ayrık diş estetiği yöntemlerinden bir diğeri de lamine olarak da geçen, porselen yaprak uygulamasıdır. Porselen yaprak uygulama yöntemi, dişlerdeki hem renk hem de şekil bozukluklarını giderebilir. Lamine porselenler, ayrık diş tedavilerinde en yüksek estetik avantajı sağlayan yöntemlerden biri olarak bilinir. Laboratuvar ortamında hassas teknolojilerin kullanılması ile üretilen yaprak porselenler, kişinin kapatılması istenen diş boşluğuna göre ölçümlenir ve üretime gönderilir. Dişlere minimum müdahale gerektiren bu yöntemde, üretilen lamineler doğrudan ayrık olan dişlerin üzerine uygulanır. Herhangi ekstra bir müdahale gerektirmeden dişlerin üzerine takılan porselen yapraklar, aradaki boşluğun anında kapatılmasına yardımcı olacaktır. Dişe doğal bir görünüm katan bu uygulama sonunda oldukça organik ve estetik bir diş görüntüsüne kavuşmak mümkündür.
